De overheid dient traceerbaarheid van haar eigen berichtgeving te borgen en dat van anderen te stimuleren

Uit Kritisch denken wiki
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Deze stelling is geformuleerd door Danny Greefhorst ter ondersteuning van de discussie over fake news zoals geagendeerd voor de sessie van de werkgroep kritisch denken van informatie op 16 januari 2016.

Doel

Overheid, burgers en bedrijven willen dat informatie klopt.

Vraag en probleem

Is het mogelijk als overheid om fake news te beperken?

Informatie

  • Er zijn verschillende definities van wat fake news is.
  • Gesuggereerde maatregelen voor het omgaan met fake news zijn sterk gerelateerd aan traceerbaarheid. Ze hebben betrekking op het kennen van:
    • de auteur
    • de bron van de informatie
    • de context waarin de informatie tot stand is gekomen
    • de bronnen die gebruikt zijn bij het tot stand komen van de informatie
    • andere bronnen die de informatie ondersteunen
    • het moment waarop de informatie tot stand is gekomen
  • De overheid heeft geen controle over de media, maar verzorgt zelf ook berichtgeving zoals nieuwsberichten op overheids websites maar ook meer formele berichtgeving zoals bekendmakingen
  • De overheid kan de maatschappij en de organisaties daarbinnen wel beïnvloeden door kennis en informatie te delen in allerlei vormen

Inferentie

  • De overheid kan haar eigen berichtgeving meer traceerbaar maken
  • De overheid kan de maatschappij en de media beïnvloeden om berichtgeving meer traceerbaar te maken

Concepten

  • Fake news: definities variërend van berichtgeving waarin niet alle feiten kloppen tot volledig verzonnen verhalen die als berichtgeving gepresenteerd worden.
  • Traceerbaarheid (ook wel: herleidbaarheid): een term die ondermeer gebruikt wordt in de context van datakwaliteit. In de ISO/IEC standaard voor datakwaliteit kent deze de volgende definitie: "De mate waarin de herkomst, selecties en bewerkingen die hebben plaatsgevonden op de gegevens expliciet zijn vastgelegd."
  • Datakwaliteit: De mate waarin een geheel van eigenschappen en kenmerken van data voldoet aan impliciete of expliciete eisen.
  • Data provenance: een beschrijving van de inputs, entiteiten, systemen en processen die tot gegevens hebben geleid. Is typisch onderdeel van metadata.
  • Metadata: data over data.

Aannames

  • Een belangrijk deel van de maatregelen voor fake news hebben betrekking op traceerbaarheid.
  • De overheid kan invloed uitoefenen op haar ambtenaren of anderen die in opdracht van de overheid handelen.
  • De overheid kan geen directe controle uitoefenen op de media, ondermeer omdat vrijheid van meningsuiting een belangrijk goed is.

Implicaties

  • De overheid moet bepalen op welke wijze traceerbaarheid van haar eigen berichtgeving vormgegeven kan worden:
    • Welke metadata elementen m.b.t. traceerbaarheid zijn voor welke vormen van berichtgeving essentieel?
    • Welke standaarden moeten daarbij worden gehanteerd?
    • Hoe kan beleid m.b.t. traceerbaarheid worden vormgegeven?
    • Welke governancestructuur is noodzakelijk om dit beleid te laten werken?
    • Welke (harde en zachte) controls kunnen worden ingericht?
  • De overheid moet bepalen op welke wijze zij anderen kan stimuleren
    • Welke mate van traceerbaarheid is realistisch voor berichtgeving van anderen?
    • Welke vormen van beïnvloeding staan ter beschikking van de overheid?
    • Hoe kan dit worden vertaald naar beleid, governancestructuur en controls?

Gezichtspunt

  • Het datakwaliteit gezichtspunt en de standaarden die daarvoor beschikbaar zijn zoals ISO/IEC 25012/25014.
  • Het rationele gezichtspunt, denkend vanuit beleid, governance en controls.
  • Het menselijke gezichtspunt, met aandacht voor indirecte vormen van invloed (soft controls).

Gebaseerd op Elements of Thought sjabloon